Fabryka Samochodów Osobowych FSO (Fabryka Samochodów Osobowych) – przedsiębiorstwo, na które składają się wytwórnie samochodów w Warszawie (od 1951) i Nysie (od 1986).
Decyzję o budowie fabryki rozważano już od zakończenia II wojny światowej. Potrzebowano jednak licencji na produkcję jakiegoś samochodu. Bez dyskusji wybrano Fiata, ponieważ ten włoski koncern bardzo ściśle współpracował z polską motoryzacją w latach przedwojennych. Po negocjacjach z Fiatem Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego podpisała wreszcie 31 lipca 1948 roku umowę na budowę fabryki motoryzacyjnej w Warszawie i licencję na model Fiat 1100. Jednak ZSRR nie mógł się pogodzić z zawarciem umowy z krajem zachodnim. Józef Stalin zaprezentował Polsce propozycję "nie do odrzucenia": licencję na Pobiedę M-20, technicznie opartą na Fordzie A z lat 30-tych. Polska, nie mając praktycznie wyboru, musiała przyjąć propozycję Stalina. Ostatecznie w roku 1949 zerwano umowę z Fiatem pod byle pretekstem, a w rzeczywistości pod naciskiem ZSRR, z powodu narastającej w Europie zimnej wojny. Oficjalnie umowę z ZSRR podpisano w roku 1950. Stalin "podarował" Polakom licencję za darmo, jednak koszty budowy fabryki wynosiły 130 milionów ówczesnych złotych, a odpowiednie jej wyposażenie - 250 milionów. Polska jednak znalazla na to fundusze i w roku 1951 fabryka na Żeraniu była już gotowa.
|