Strona główna | Mapa serwisu | MacKoz-HomePage
Początki polskiej motoryzacji
Historia polskiej motoryzacji > Początki polskiej motoryzacji
Dopiero po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku i po zakończeniu wojny polsko - bolszewickiej 1920 roku dwaj warszawscy specjaliści samochodowi - Stefan Kozłowski i  Antoni Frączkowski postanowili stworzyć pierwszą w kraju fabrykę małych samochodów pod nazwą  S.K.A.F.  mieszczącą się w Warszawie przy ul. Rakowieckiej 23. Pierwszy próbny egzemplarz S.K.A.F. był dwuosobowym, małym pojazdem o dużym rozstawie osi - 2,2 metra, napędzanym jednocylindrowym silnikiem o pojemności skokowej 500 cm3 chłodzonym wodą. Ciężar samochodu wynosił zaledwie 300 kilogramów a pojazd ten rozwijał szybkość maksymalną 40 km/h. Do każdego samochodu fabryka dodawała bezpłatnie:"1 pompkę, 1 kluczyk francuski, 1 zmaźnik, 1 odkrętkę, 1 przecinak, 1 młotek, 2 łyżki do gum", jak również instrukcję o sposobie zbudowania samemu garażu w postaci skrzyni zamykanej na kłódkę. Niestety nie wiadomo jak potoczyły się losy tej pierwszej chyba w Polsce wytwórni, albowiem samochody S.K.A.F. nie były spotykane na drogach.

Następną próbę - już znacznie poważniejszą - podjął hrabia Stefan Tyszkiewicz. W latach 1924 - 1928 skonstruował on bardzo udane podwozie samochodu osobowego, specjalnie przystosowane do użytkowania za złych polskich drogach. Między innymi zaletą tego samochodu marki "Ralf-Stetysz" była możliwość blokowania mechanizmu różnicowego ułatwiające jazdę w grząskim terenie. Samochód ten był wyposażony w 4 lub 6 cylindrowy silnik amerykańskiej firmy "Continental" cenionej w świecie ze względu na niezawodność. Początkowo samochody te były produkowane we Francji a potem w Warszawie przy ul. Fabrycznej 3. Niestety - w pewnym momencie z nieustalonych przyczyn w fabryce wybuchł pożar który strawił urządzenia do produkcji jak również gotową już - przeznaczoną do sprzedaży - dużą serię samochodów. Straty były olbrzymie i hrabia Tyszkiewicz nie zdołał niestety przekonać akcjonariuszy o opłacalności odbudowania fabryki i produkowania samochodów. Zniechęcony, przeniósł swe zainteresowania na handel samochodami zagranicznymi biorąc udział we wprowadzeniu do Polski samochodów koncernu    FIAT i MERCEDES. Łączna liczba wyprodukowanych samochodów "Ralf-Stetysz"  w Polsce i we Francji wyniosła ok. 200 sztuk.

10 stycznia 1921 roku położono kamień węgielny pod budowę  w Polsce fabryki samochodów, która miała być zbudowana w Warszawie przy ul. Zakroczymskiej 1. W tym to dokumencie pojawia się po raz pierwszy nazwa "Polski Fiat". Niestety, kryzys ekonomiczny spowodował wstrzymanie wszelkich prac i umowę licencyjną podpisano dopiero w 1932 r. W tymże właśnie 1932 roku Państwowe Zakłady Inżynierii (dawne Centralne Warsztaty Samochodowe) podjęły najpierw montaż, a następnie produkcję popularnego samochodu Polski FIAT 508 i samochodów ciężarowych typu 621. Sprzedażą i obsługą produkowanych przez PZInż samochodów oraz samochodów FIAT montowanych w Polsce zajęła się nowo utworzona włosko-polska Spółka Akcyjna "Polski Fiat" z siedzibą w Warszawie. Uruchomiono najpierw produkcję małych samochodów osobowych Polski Fiat 508 przystosowanych do polskich dróg, przy czym powstała też wersja wojskowa o nazwie "Łazik".


Źródło:www.markiz.terramail.pl

Obecnie w Polsce Funkcjonują m.in. : Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie i w Nysie, Lubelska Fabryka Samochodów Ciężarowych, Fabryka Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej i w Tychach.
Maciej Kozioł.